En daar zit je dan, laptop op schoot, met op het scherm het zo lang gehoopte antwoord:
“Dear Madam, it’s our pleasure to inform you that you have been selected for the post of Lecturer Pharmaceutical Sciences at our University in the United Arab Emirates”.
Wow, het is zo ver! Jullie gaan met de kinderen, het avontuur tegemoet in … Abu Dhabi!!
Je man en jij zeggen jullie baan in Nederland op, de kids nemen met veel tranen en knuffels afscheid van hun vriendjes, vriendinnetjes en opa’s en oma’s in Nederland en het vliegtuig stijgt op, richting de zon!
Waar kun/moet je zoal aan denken, ten aanzien van jullie rechtspositie in het kader van het internationaal familierecht?
Eerlijk gezegd: de wereld is groot, het aantal internationale verdragen en rechtstelsels enorm divers en elke situatie anders. Maar: er zijn zeker aandachtspunten, die wellicht helpen bij het wat meer voorbereid samen dit avontuur aan te gaan. In dit blog bespreek ik er een paar.
1. Ben je niet getrouwd en ga je als expat naar het buitenland?
Is het een goed idee om te trouwen als je als expat stel samen naar het buitenland gaat? Wist je dat op de meeste plekken in de wereld het Nederlandse huwelijk wordt erkend?
Vanzelfsprekend hoor ik je denken 😊. Dat is echter al heel anders met een Nederlands geregistreerd partnerschap. Dit wordt namelijk in heel veel landen – zeker buiten de EU- helemaal niet erkend.
Dus: wil je goed voorbereid als stel naar het buitenland verhuizen, dan is het niet heel praktisch om dan een geregistreerd partnerschap aan te gaan in plaats van een huwelijk.
👉🏽 Kun je als samenwoners naar het buitenland? Ja, natuurlijk kan dat. Maar weet dat samenwonen, ook in Nederland, niets verandert aan je burgerlijke staat en je dus niet (net als bij het erkende huwelijk wel het geval is) een speciale/specifieke rechtspositie hebt in het buitenland.
Sterker nog, in sommige landen is het verboden om (ongehuwd) samen te wonen en kun je zelfs vervolgd worden als je dat toch ‘zomaar’ doet.
👉🏽 Wat gebeurt er als je als samenwonend stel in het buitenland een kindje krijgt?
Ik ben ooit als legal mediator, gespecialiseerd in het internationaal familierecht, benaderd door een stel. Zij woonden en werkten in een land in het Midden-Oosten en waren niet getrouwd. Ze wilden graag een kindje samen en zij vroegen zich af of ze dan zouden trouwen.
Esther
Je loopt in bepaalde landen in het midden oosten een enorm risico om als samenwonend, niet-getrouwd stel een kindje te krijgen…
Ik heb hen verteld dat zij een enorm risico liepen. Namelijk in dit land lopen samenwoners die een kindje krijgen grote kans dat dit kindje door de autoriteiten wordt weggehaald, omdat de ouders niet gehuwd zijn. Dit is ongeacht de nationaliteit van de ouders!
👉🏽 Worden Nederlandse huwelijken van partners met een gelijk geslacht altijd in het buitenland erkend?
Nee, dat is helaas niet het geval. Gevolg kan zijn dat je dan ook niet in dat betreffende land, mochten jullie je daar gevestigd hebben en na verloop van tijd uit elkaar willen, kunt scheiden.
2. Wonen jullie samen en heeft de vader geen gezag over de kinderen?
Sinds 1 januari 2023 heb je in Nederland als vader, als je je kind (met toestemming van de moeder) hebt erkend automatisch, samen met de moeder, het gezag over je kind. Daarmee sluit Nederland eindelijk aan bij de situatie in de meeste landen binnen, in ieder geval, de EU.
Echter: is je kind voor 1 januari 2023 geboren en verhuis je met je vriend en kind naar het buitenland? Dan kan het onduidelijk zijn of je vriend nu wel of niet het gezag heeft over jullie kind in het buitenland. Dat hangt namelijk, in het geval dat hij het gezag in Nederland nog niet had, af van het recht dat daar, in het betreffende land in het buitenland, geldt.
3. Ben je naar het buitenland verhuisd met de kinderen en wil je terug?
Stel je hebt een waanzinnig mooi leven in het buitenland opgebouwd en je man wordt verliefd op een ander. Jij wilt terug naar Nederland, met de kinderen.
Dan heb je, in Nederland en ook in het buitenland, als je samen het gezag hebt over de kinderen, toestemming nodig van de rechter. Als jullie er samen niet uitkomen dan.
Stel je man zegt: “Ik wil in het buitenland blijven en ik wil niet zo ver bij mijn kinderen vandaan wonen”. In principe is de rechter van het land waar je woont (en NIET de Nederlandse rechter) degene die jou (vervangende) toestemming moet geven om naar Nederland terug te mogen verhuizen. Doe je dat niet, dan is er sprake van kinderontvoering.
Wanneer je zonder toestemming van de andere ouder (met gezag) naar Nederland terug verhuist, dan maak je je daar schuldig aan, met alle gevolgen vandien.
Het hangt dus echt af van het rechtstelsel van het land waar je woont hoe makkelijk of moeilijk je deze toestemming verkrijgt. Het is namelijk – met een juridische term – het toepasselijke recht dat door de betreffende rechter wordt gehanteerd.
4. Zijn jullie in Nederland (langer dan) twaalf jaar geleden getrouwd (dus in gemeenschap van goederen)?
Tja, dat kun je dus niet zo zeggen. Het hangt er onder meer van af waar jullie zijn gaan wonen na je huwelijk.
Ben je meteen verhuisd naar Parijs, dan is het Franse recht van toepassing op jullie huwelijk (en dat betekent géén gemeenschap van goederen).
Heb je vervolgens daarna tien jaar in Zwitserland gewoond? Dan kan het zomaar zijn dat vanaf dat moment het Zwitserse recht van toepassing is op jullie huwelijkse vermogen.
Heb je alles bij het aangaan van jullie huwelijk netjes vast laten leggen in huwelijkse voorwaarden, bij de notaris? En laten vastleggen dat jullie een rechtskeuze maken voor het Nederlands recht?
Prima, zeker heel goed om dat te doen. Let er wel (toch ook) op dat niet alle Nederlandse akten van huwelijkse voorwaarden, opgemaakt door een Nederlandse notaris, ook erkend worden in het buitenland. Soms – denk aan Angelsaksische landen – wordt de handtekening van twee advocaten als voorwaarde voor erkenning gesteld.
Wil je er zeker van zijn dat jullie afspraken in de akte ook in bijvoorbeeld Nieuw-Zeeland erkend worden? Dan kun je het beste samen, nadat je bent gearriveerd, een bezoek brengen aan een advocaat, gespecialiseerd in het internationale familierecht om hem/haar deze vraag voor te leggen. Zo voorkom je onverwachte verrassingen als je bijvoorbeeld uit elkaar gaat.
5. Kun je, ook al woon je in het buitenland, als Nederlandse altijd in Nederland scheiden?
Stel jullie ooit zo prachtige begonnen avontuur is ten einde … je wilt scheiden. Of je partner wil dat. Of jullie zijn het er samen over eens dat je elkaar niet meer gelukkig maakt.
Jullie willen het graag samen regelen, in Nederland. Dat voelt vertrouwd, het is in je eigen taal, je kent de Nederlandse cultuur en er is geen gedoe met vertalingen.
Je kunt – waar je ook woonachtig bent in het buitenland – altijd in Nederland scheiden als je partner ook Nederlands is.
Als je partner niet de Nederlandse nationaliteit heeft, en je woont in het buitenland, dan kun je niet in Nederland scheiden. Oók niet als je dat beiden graag wilt! En óók niet als je in Nederland bent getrouwd met een fantastisch huwelijksfeest.
Mocht echter een van jullie inmiddels in Nederland wonen, dan kun je weer wel onder bepaalde voorwaarden, in Nederland scheiden.
Pew, best ingewikkeld dus dat internationale familierecht!
Natuurlijk denkt niemand aan scheiden als je verliefd bent en samen op avontuur gaat en je dromen gaat waar maken. Echter, je weet nooit wat er gebeurt. Ik adviseer alles goed vooraf te overdenken en je zaken goed te regelen.
Mijn advies: win voorafgaand aan je vertrek juridisch advies in!
Ik heb hierboven een paar tips te geven voor Nederlandse vrouwen die het avontuur samen met hun gezin in het buitenland aangaan. Wil je nu echt goed beslagen ten ijs van huis vertrekken, neem dan contact met me op. Ik ben een in het internationaal familierecht gespecialiseerd jurist en kan voor jullie maatwerk leveren in deze toch wel ingewikkelde materie.